ผ่าตัดไตออก (แบบเจาะผ่านหน้าท้อง)
แผลเล็ก เจ็บน้อย ฟื้นตัวไว
ทำโดยคุณหมอเฉพาะทางผ่าตัดส่องกล้องขั้นสูง
รายละเอียด
สัญญาณที่ต้องผ่าตัด
แพทย์จะเป็นผู้ประเมินว่าการผ่าตัดจำเป็นหรือไม่ และสามารถใช้วิธีผ่าตัดไตทั้งข้างออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้องได้ไหม สำหรับคนไข้แต่ละราย โดยพิจารณาจากระยะของโรคที่เป็น การทำงานของระบบทางเดินหายใจ หัวใจและหลอดเลือด ร่วมกับความต้องการของคนไข้
วิธีการตรวจเพื่อให้ได้ภาพอวัยวะภายใน ซึ่งใช้พิจารณาแนวทางการผ่าตัดรักษาที่เหมาะสม ได้แก่
- ตรวจ CT scan เพื่อดูภาพเนื้อเยื่ออ่อนที่สร้างจากรังสีเอกซเรย์
- ตรวจ MRI เพื่อดูภาพ 3 มิติจากหลักการสนามแม่เหล็กไฟฟ้าและคลื่นความถี่วิทยุ
- ตรวจอัลตราซาวนด์ เพื่อดูภาพเนื้อเยื่ออ่อนที่สร้างขึ้นจากคลื่นเสียง
รู้จักการผ่าตัดนี้
การผ่าตัดไตทั้งข้างออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้อง
- การผ่าตัดไตทั้งข้างออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้อง เริ่มจากระงับความรู้สึกด้วยการวางยาสลบ หลังจากนั้นแพทย์จะเจาะรูขนาด 0.5-1 เซนติเมตร 3 รู บริเวณหน้าท้องของคนไข้ กับกรีดเปิดแผลขนาดประมาณ 7 เซนติเมตรที่หน้าท้องส่วนล่าง
- แพทย์จะนำเครื่องมือและกล้องนำผ่าตัดส่งเข้าไปในรูที่เจาะไว้ แล้วทำการผ่าตัดภายใน โดยอาจเป็นการนำเฉพาะไตออกมา หรือผ่าตัดเนื้อเยื่อไขมันโดยรอบออกด้วย หรืออาจรวมไปถึงท่อที่เชื่อมระหว่างไตกับกระเพาะปัสสาวะบางส่วน หรือบางกรณีอาจผ่าตัดนำต่อมน้ำเหลืองออก ขึ้นอยู่กับตำแหน่งรอยโรคการแพร่กระจาย และระยะของโรคที่เป็น
- จากนั้นแพทย์จะนำไตหรือเนื้อเยื่อที่ถูกผ่าตัดจนไม่ยึดติดกับอวัยวะใดๆ ในช่องท้องแล้วออกทางช่องผิวหนังที่กรีดเปิดไว้บริเวณหน้าท้องส่วนล่าง การผ่าตัดทั้งหมดใช้เวลา 3-4 ชั่วโมง
- คนไข้จะถูกใส่สายระบายน้ำเหลืองและเศษเลือดออกทางหน้าท้อง คาไว้ประมาณ 7 วันจึงถอดออก ส่วนสายสวนปัสสาวะจะคาไว้ประมาณ 1 วัน
- โดยส่วนใหญ่แพทย์จะให้คนไข้พักดูอาการในโรงพยาบาลอย่างน้อย 2 วัน แล้วจึงให้กลับไปพักฟื้นต่อที่บ้าน โดยจะมีนัดตรวจดูความเรียบร้อยของแผลผ่าตัด รวมถึงติดตามอาการเป็นระยะ เช่น 1 สัปดาห์ 1 เดือน
ถ้าเปรียบเทียบกับการผ่าตัดแบบเปิดแล้ว ซึ่งเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการรักษา การผ่าแบบเปิดแพทย์จะกรีดเปิดแผลความยาวประมาณ 8-12 นิ้วบริเวณหลังหรือหน้าท้อง บางกรณีอาจต้องผ่าเอากระดูกซี่โครงบางส่วนออกไปด้วย การผ่าตัดแบบเปิดอาจรบกวนระบบการหายใจ และผู้ป่วยมักจะฟื้นตัวช้ากว่าเมื่อเทียบกับการผ่าตัดแบบส่องกล้อง
ผลลัพธ์ของการผ่าตัดไตทั้งข้างออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้อง
การผ่าตัดไตทั้งข้างออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้องให้ผลในการควบคุมโรคมะเร็งเทียบเท่าการผ่าตัดแบบเปิด ในขณะที่การเจาะผ่านหน้าท้องจะเสียเลือดจากการผ่าตัดน้อยกว่า และแทบไม่ต้องมีการถ่ายเลือดเลย
คนไข้ที่รับการผ่าตัดด้วยวิธีเจาะผ่านหน้าท้องส่วนใหญ่สามารถกลับไปทำกิจกรรมตามปกติได้ภายใน 3-4 สัปดาห์ ในขณะนี้ผู้รับการผ่าตัดแบบเปิดมักต้องใช้เวลาฟื้นตัวประมาณ 8-12 สัปดาห์
การดูแลหลังผ่าตัด
หลังผ่าตัดคนไข้ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด เพื่อป้องกันแผลติดเชื้อรวมถึงผลข้างเคียงอื่นๆ อันไม่พึงประสงค์
ถ้าเป็นการผ่าตัดไตออกข้างเดียว แพทย์อาจให้คำแนะนำถึงการปรับเปลี่ยนแนวทางการดำเนินชีวิตเพื่อให้ไตข้างที่ยังเหลืออยู่มีสุขภาพดี เช่น ให้เลือกรับประทานอาหาร ออกกำลังกาย หรือรับการตรวจไตอย่างสม่ำเสมอ
เมื่อตรวจพบโรคที่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดใหญ่ อาจทำให้คุณเป็นกังวล ควรสอบถามถึงทางเลือกอื่นๆ ในการรักษา รวมถึงข้อดี-ข้อเสียของวิธีต่างๆ เปรียบเทียบกัน เช่น ผลลัพธ์ ระยะเวลารักษา ความเสี่ยง ผลข้างเคียง ค่าใช้จ่าย ความคุ้มครองของแผนประกันสุขภาพที่คุณมีอยู่ ถ้าเป็นไปได้อาจปรึกษาแพทย์คนอื่นเพิ่มเพื่อฟังความเห็นที่สอง แล้วค่อยเลือกการรักษาที่เหมาะกับคุณเองมากที่สุด
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
การผ่าตัดไตทั้งข้างออกด้วยการเจาะผ่านหน้าท้อง ถือเป็นการผ่าตัดที่ค่อนข้างปลอดภัย อย่างไรก็ตาม ทุกการผ่าตัดย่อมมีความเสี่ยงได้ เช่น
- การผ่าตัดอาจกระทบอวัยวะภายในที่อยู่ใกล้เคียงกับไต เช่น ลำไส้ ม้าม ตับอ่อน
- อาจเกิดรอยรั่วเข้าไปในช่องปอดระหว่างผ่าตัด ทำให้ปอดแฟบ
- อาจมีเลือดออกในช่องท้อง หรือออกจากแผลผ่าตัด
- อาจเกิดแผลติดเชื้อ
- อาจเกิดความซับซ้อนระหว่างผ่าตัด ซึ่งทำให้ต้องเปลี่ยนเป็นผ่าตัดแบบเปิดแทน